Τα τελευταία δέκα χρόνια και μάλιστα πριν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα παρατηρείται μια σταθερή μείωση του τουρισμού. Η συρρίκνωση του τουρισμού προέρχεται από το γεγονός ότι ολόκληρη η Βόρεια Εύβοια είναι εξαρτημένη αποκλειστικά από τους Έλληνες τουρίστες, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης, περιόρισαν όπως ήταν φυσικό τις διακοπές τους. Εύλογα διερωτάται κανείς γιατί η Β. Εύβοια παρουσιάζει τέτοια εσωστρέφεια και είναι αποκομμένη από την ξένες αγορές;
Η απάντηση είναι καταφανέστατη και προφανής: γιατί δεν έχει περιφερειακό Αεροδρόμιο όπως έχουν όλα τα τουριστικά μέρη στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα το κόστος πρόσβασης από το εξωτερικό να είναι δυσβάσταχτο. Δικαιολογείται όμως η κατασκευή Α/Δ στην Βόρεια Εύβοια, αυτή η αναβάθμιση των υποδομών για την περιοχή είναι ανταποδοτική, θα γίνει απόσβεση του έργου, υπάρχουν παραδείγματα από άλλες περιοχές;
Η Εύβοια είναι το δεύτερο νησί σε έκταση στην Ελλάδα και το έκτο στην Μεσόγειο, παρόλα αυτά δεν διαθέτει Α/Δ με το πρόσχημα ότι έχει οδική πρόσβαση από την γέφυρα της Χαλκίδας, μία γέφυρα που απέχει 2 ώρες και 40 λεπτά από το χωριό Άγιος Γεώργιος Λιχάδος και 2 ώρες και 15 λεπτά από το κέντρο της Β. Εύβοιας την Ιστιαία. Η κατασκευή ενός Α/Δ για παράδειγμα στον κάμπο της Ιστιαίας θα εξυπηρετούσε όλες τις τουριστικές περιοχές μιας τεράστιας «περιμετρικής» ακτογραμμής 200 χλμ από Λιμνιώνα, Βλαχιά, Πήλι, Αγία Άννα, Ελληνικά, Βασιλικά Αγριοβοτάνι, Γούβες, Πευκί, Πύργος, Ωρεοί, Λιχάδα, Αγιος Γεώργιος, Αιδηψός, Ροβιές, Χρόνια έως και τη Λίμνη (παράκτιοι οικισμοί).
Αυτές οι περιοχές είναι έτοιμες να υποδεχθούν εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες, διότι διαθέτουν περί τα 120 ξενοδοχεία, 630 επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων, 2 κάμπινγκ ενώ υπάρχουν και εκατοντάδες εξοχικές κατοικίες διαθέσιμες μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης. Όλες οι ανωτέρω επιχειρήσεις είχαν πριν από τις καταστροφικές πυρκαγιές περιορισμένη πληρότητα και ιδιαίτερα μικρή τουριστική περίοδο (30 μέρες). Η Εύβοια έχει μοναδική υποδομή σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια, μάλιστα σύμφωνα με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος , είναι το έβδομο νησί στην Ελλάδα μετά από Κρήτη, Ρόδο, Σαντορίνη, Κέρκυρα, Κω και Ζάκυνθο σε αριθμό ξενοδοχείων, διαθέτοντας 228 ξενοδοχεία το 2020 (το 60% βρίσκεται στην Βόρεια Εύβοια). Επομένως ένα Α/Δ στην περιοχή θα είχε εξασφαλισμένες εκατοντάδες πτήσεις charter και θα επέφερε έσοδα όχι μόνο στην περιοχή αλλά και στον εθνικό προϋπολογισμό. Ο αερολιμένας της Σκιάθου το 2018, είχε 183 χιλιάδες αφίξεις επιβατών από το εξωτερικό, με το νησί της Σκιάθου να έχει συνολικά λιγότερες κλίνες από αυτές της Βόρειας Εύβοιας, επομένως και σε ένα Α/Δ στην περιοχή μας θα αναμέναμε ανάλογη κίνηση.
Η κατασκευή αερολιμένα θα «απογείωνε» τουριστικά την περιοχή, θα επέφερε νέες επενδύσεις στον κλάδο των κατασκευών και φυσικά θα δρούσε καταλυτικά στην αύξηση της απασχόλησης (θα προσέδιδε περί τις 2.000 κυρίως έμμεσες θέσεις εργασίας). Επιπρόσθετα πολύ θετικά θα επιδρούσε και στον αγροτικό τομέα τόσο με την αύξηση της κατανάλωσης όσο και με την προβολή των τοπικών μας προϊόντων σε ξένες αγορές. Επιπλέον όλα τα ακίνητα θα επανακτούσαν την αξία που είχαν πριν τις καταστροφικές πυρκαγιές, για παράδειγμα το Υδροθεραπευτήριο του ΕΟΤ στην Αιδηψό στο άμεσο μέλλον πρόκειται να παραχωρηθεί σε ιδιώτη, με την τωρινή κατάσταση το πιο πιθανό είναι ο διαγωνισμός να κηρυχτεί άγονος, ενώ εάν υπήρχε αεροδρόμιο στην περιοχή η παραχώρηση για 50 χρόνια θα ξεπερνούσε τα 100 εκατομμύρια. Στον παρακάτω χάρτη από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας διακρίνουμε τα 39 Α/Δ ανά την Ελλάδα με καταφανέστατη τη έλλειψη Α/Δ από την Εύβοια.
Η κατασκευή ενός περιφερειακού Α/Δ παρόμοιο με αυτό της Σκιάθου ή της Μήλου, δεν είναι κάποιο φαραωνικό σχέδιο, είναι ένα εφικτό έργο με διαχειρίσιμο προϋπολογισμό. Το κόστος κατασκευής κυμαίνεται στα 10-15 εκ. ευρώ (σύμφωνα με εργασίες από το Ε.Μ.Π.) ποσοστό του οποίου ίσως θα μπορούσε να καλυφθεί από ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (Ταμείο Ανάκαμψης), ενώ πολύ πιθανό θα ήταν και το ιδιωτικό ενδιαφέρον στην εν λόγω επένδυση. Προσωπικά πιστεύω πως εάν κάποιος εκ των δυο δήμων της Β. Εύβοιας παραχωρούσε έκταση για αεροδιάδρομο 2 χλμ (συνήθως αποτελεί το 70% του συνολικού κόστους) τότε σίγουρα θα βρισκόταν επενδυτής ο οποίος θα αναλάμβανε την κατασκευή του εξολοκλήρου σε αντάλλαγμα με την εμπορική εκμετάλλευση του για κάποια χρόνια. Το κόστος κατασκευής σε καμιά περίπτωση δεν είναι απαγορευτικό εάν σκεφτούμε την όλη ανάπτυξη που θα επιφέρει και τις έμμεσες θέσεις εργασίας που θα δημιουργήσει, ενώ και το κόστος λειτουργίας είναι διαχειρίσιμο διότι το απαραίτητο προσωπικό δεν θα ξεπερνούσε τα 10 άτομα. Ως προς το κόστος κατασκευής αναλογιστείτε ότι ο προϋπολογισμός για την διαφήμιση της Β. Εύβοιας θα είναι 2 εκατομμύρια ευρώ το έτος 2022, δηλαδή η διαφήμιση 5 ετών ισοδυναμεί με την κατασκευή ενός Α/Δ (τι να την κάνεις την διαφήμιση στο εξωτερικό εάν δεν έχει εξασφαλιστεί εύκολη πρόσβαση;).
Δυστυχώς το Α/Δ της Νέας Αγχιάλου δεν μπορεί να καλύψει την περιοχή μας, λόγο του μεγάλου κόστους και χρόνου μετακίνησης από τον Νέα Αγχίαλο (Βόλο) στην Ιστιαία όπως έχει αποδειχθεί και στην πράξη. Το Α/Δ της Αγχιάλου μπορεί να αποτελέσει μόνο ενδιάμεση λύση μέχρι την κατασκευή νέου στην Εύβοια. Η κατασκευή υδατοδρομίου στην Αιδηψό είναι προς την σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν θα έλυνε το πρόβλημα διότι θα εξυπηρετούσε πτήσεις εσωτερικού και επομένως δεν θα διευκόλυνε την άφιξη επισκεπτών από το εξωτερικό. Επιπρόσθετα και η βελτίωση/ νέα χάραξη του οδικού δικτύου (ένα έργο τεράστιας αξίας για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της περιοχής) δεν θα επέφερε σημαντική αύξηση των επισκεπτών από το εξωτερικό.
Άρα επιγραμματικά η κατασκευή είναι επιβεβλημένη για τους κάτωθι λόγους:
- Συγκριτικά κατασκευή χαμηλού κόστους (η μορφολογία της Β. Εύβοια διευκολύνει την επιλογή κατάλληλης τοποθεσίας), με χαμηλό κόστος λειτουργίας.
- Ύπαρξη έτοιμων υποδομών διαμονής (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, εξοχικές κατοικίες), απαραίτητη προϋπόθεση για προσέλκυση αεροπορικών εταιρειών.
Αριθμός Ξενοδοχείων και Κάμπινγκ στην Β. Εύβοια από ιστοσελίδα Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
- Σημαντικότατη αύξηση των τουριστών, με άνοιγμα σε νέες αγορές από το εξωτερικό όπως Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία Ιταλία Ρωσία (θρησκευτικός Τουρισμός- Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος) και παράλληλη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, λόγω μείωσης του κόστους και του χρόνου μεταβίβασης στην Β. Εύβοια από το εξωτερικό.
- Περιορισμός της ανεργίας και αύξηση κύκλου εργασιών στον κατασκευαστικό κλάδο.
- Διευκόλυνση της ανάπτυξης θαλάσσιου τουρισμού, διότι τα λιμάνια της Β. Εύβοιας θα χρησιμοποιούνται σαν αφετηρία προς Σποράδες και Αιγαίο.
- Προστιθέμενη αξία όλων των ακινήτων του δημοσίου (Συγκρότημα Υδροθεραπευτήριο Αιδηψού) και των ιδιωτών.
- Αυξάνεται η ανταγωνιστικότητα της περιοχής συγκριτικά με άλλα μέρη του εξωτερικού, εφόσον θα μειωθεί το κόστος και ο χρόνος μεταβίβασης, ενώ η Εύβοια από «σταθμός» μετατρέπεται σε αυτόνομος «προορισμός». Αναβαθμίζεται το brand/ φήμη του όρου «Evia Island».
- Ένα Α/Δ στην Β. Εύβοια θα εξελισσόταν σε πύλη εισόδου από το εξωτερικό προς τα νησιά της Σκοπέλου και της Αλοννήσου μέσω του λιμανιού του Μαντουδίου στο Κυμάσι.
- Ένταξη της νήσου Εύβοια στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη με θεματικό τουρισμό (ιαματικό/ θρησκευτικό) και συμβολή στην αύξηση του Α.Ε.Π. της Ελλάδος.
- Παράλληλα με την κατασκευή ενός νέου οδικού άξονα, (μελέτη παρουσιάσθηκε πρόσφατα στον Πρωθυπουργό από Επιτροπή Κου Μπένου) στον ορεινό όγκο του Παγόντα, είναι βέβαιο πως ένα Α/Δ στην Β. Εύβοια θα καλύπτει και κατοίκους της κεντρικής Εύβοιας (Χαλκίδα).
- Χρήση του αεροδρομίου από πυροσβεστικά αεροσκάφη και Ε/Π του ΕΚΑΒ για μεταστάθμευση και άμεση διαθεσιμότητα.
- Χρήση της Εύβοιας από πολίτες της Β. Ευρώπης ως τόπος μόνιμης ή εξοχικής κατοικίας, όπως παρατηρείται σε Πελοπόννησο και Κρήτη.
- Σε συνδυασμό με την λειτουργία υδατοδρομίου στην Αιδηψό, μετατρέπεται η Β. Εύβοια σε κόμβο προς τα νησιά Β. Αιγαίου και Σποράδων.
- Η μεγάλη προσφορά δωματίων από τα ξενοδοχεία της Β. Εύβοιας και η μηδαμινή ζήτηση από το εξωτερικό έχουν μετατρέψει την περιοχή σε έναν από τους φθηνότερους προορισμούς στην Ελλάδα. Επομένως το χαμηλό κόστος διακοπών σε συνδυασμό με τις ομορφιές της περιοχής θα ήταν η απόλυτη εγγύηση στην αθρόα προσέλκυση ξένων τουριστών.
- Διαχρονικό οικονομικό αποτύπωμα στον κλάδο του τουρισμού καθώς από το εν λόγω έργο θα επωφεληθούν και οι επόμενες γενιές.
- Από στοιχεία του συλλόγου Ενοικιαζόμενων Δωματίων Ευβοίας στην Β. Εύβοια εκτός από τα ξενοδοχεία δραστηριοποιούνται και 630 μικρές επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων δωματίων, επομένως το όφελος από την λειτουργία ενός αεροδρομίου διαχέεται σε όλη την τοπική κοινωνία.
- Τέλος δεν υφίσταται ο περιορισμός των 100χλμ από το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στα Σπάτα. Η απόσταση μεταξύ Σπάτα και Μαντούδι είναι 100χλμ, επομένως δύναται να κατασκευαστεί βορειότερα του Μαντουδίου αλλά υπάρχει ο περιορισμός των 100χλμ από το Α/Δ της Σκιάθου.
- Το ξενοδοχειακό συγκρότημα ꞌClub Medꞌ στο Γρεγολίμανο ήδη χρησιμοποιεί το αεροδρόμιο της Αγχιάλου με πτήσεις τσάρτερ (500 άτομα εβδομαδιαίως από Μάιο έως Οκτώβριο), επομένως ένα Α/Δ στη Β. Εύβοια με το καλημέρα θα είχε έτοιμη «πελατεία».
- Η κατασκευή αεροδρομίου θα έδινε νέα δυναμική στην περιοχή και ευκαιρίες αξιοποίησης ιστορικών κτιρίων όπως τα ξενοδοχεία «Αίγλη» και «ΗΡΑΚΛΕΙΟΝ» στα Λουτρά Αιδηψού, τα οποία παραμένουν κλειστά εδώ και πολλά χρόνια. Επίσης θα αναμενόταν ανάσχεση της απαξίωσης πολλών επιχειρήσεων στην Β. Εύβοια. Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμη και πριν από την περίοδο των πυρκαγιών διατίθονταν προς πώληση περισσότερα από 30 ξενοδοχεία στην περιοχή, αριθμός ρεκόρ για όλη την Ελλάδα.
Από όλα τα ανωτέρω εύκολα διαπιστώνεται ότι χωρίς την κατασκευή Α/Δ η Β. Εύβοια είναι καταδικασμένη σε μικρή τουριστική σεζόν με περιορισμένο αριθμό τουριστών αποκλειστικά από την ελληνική αγορά. Επομένως όλες οι μελέτες για την τουριστική ανάπτυξη της Β. Εύβοιας πρέπει να έχουν ως παραδοχή την κατασκευή αεροδρομίου, διαφορετικά δεν πρόκειται να επιτευχθεί τίποτα αξιόλογο με όσα άλλα περιφερειακά έργα αν ολοκληρωθούν. Πρέπει επιτέλους και η Βόρεια Εύβοια να αποκτήσει υποδομές ώστε να υποδεχτεί εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες όπως γίνεται και στην υπόλοιπη Ελλάδα και να συμβάλει στην αύξηση του Α.Ε.Π. της χώρας και στην βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.